I Społeczny Kongres Ochrony Zabytków

11 czerwca 2015 r. przeszedł do historii opieki nad zabytkami w Polsce jako  dzień szczególny. Tego właśnie dnia Towarzystwo Opieki nad Zabytkami zorganizowało w Warszawie I Społeczny Kongres Ochrony Zabytków. Obrady rozpoczęły się w Auli Biblioteki Uniwersytetu Warszawskiego (ul. Krakowskie Przedmieście 26/28).
Patronat nad Kongresem objął Generalny Konserwator Zabytków. Współorganizatorem przedsięwzięcia był Narodowy Instytut Dziedzictwa.
We wspomnianym przedsięwzięciu miałem zaszczyt uczestniczyć jako przedstawiciel grudziądzkiego Oddziału PTTK.
Impreza została przeprowadzona z dużym rozmachem. Uczestniczyło w niej kilkadziesiąt osób reprezentujących różne środowiska zainteresowane problematyką ochrony i opieki nad zabytkami. Uczestnikami byli głównie przedstawiciele organizacji pozarządowych (społeczni opiekunowie zabytków, a także instruktorzy opieki nad zabytkami PTTK) oraz zaproszeni goście:

  • wojewódzcy oraz samorządowi konserwatorzy zabytków,
  • przedstawiciele organizacji eksperckich,
  • przedstawiciele samorządu m.in. Związku Miast Polskich, Związku Powiatów Polskich,
  • laureaci konkursu „Zabytek zadbany”.

Kongres miał dość niecodzienny przebieg. Po wystąpieniach zaproszonych gości rozpoczęła się I sesja plenarna. Podczas wygłaszania referatu jedna z prelegentek straciła przytomność i w ciężkim stanie odwieziona została do szpitala. Organizatorzy zdecydowali o odwołaniu obrad w dotychczasowym miejscu. Błyskawicznie podjęto decyzję i obrady przeniesiono do siedziby ZG PTTK, gdzie kontynuowano obrady.
Problematyka poruszana podczas Kongresu była różnorodna. Były tam prezentowane m.in. następujące tematy:

  • Organizacja konsultacji społecznych – Jarosław Ogrodowski, Biuro Rewitalizacji Urząd Miasta Łodzi,
  • Praktyka współdziałania społeczeństwa i administracji publicznej – konserwacja i udostępnianie obiektów – Justyna Nurek, Prezes Oddziału TOnZ w Busku Zdroju,
  • Działalność Komisji Opieki nad Zabytkami ZG PTTK – Andrzej Danowski, przewodniczący Komisji Opieki nad Zabytkami ZG PTTK,

Podstawowe cele jakie zaplanowano do osiągnięcia podczas Kongresu to - identyfikacja i stworzenie ram współdziałania organizacji pozarządowych działających w zakresie opieki nad zabytkami oraz wzmocnienie roli organizacji społecznych i uczestników życia społecznego w sferze kształtowania przestrzeni na obszarach zabytkowych.
Dyskusje pokazały, że zabytki są dobrem wspólnym które w niedostateczny sposób jest chronione przez system państwowy, dlatego należy zwrócić uwagę na potrzebę przebudowy społecznego zaangażowania dla wspólnej dbałości o to dziedzictwo kulturowe.
Niewątpliwym sukcesem przedsięwzięcia było to, że podjęto po długim czasie w tak szerokim gronie dyskusje nad społeczną rolą opieki nad zabytkami.
Podczas Kongresu powołano zespół w składzie: Andrzej Danowski, Stefan Fuglewicz, Aleksandra Kociałkowska, Jacek Treichel, Maria Wojtysiak. Zespół ma za zadanie podjęcia ustaleń co do treści uchwał, które to po opracowaniu zostaną  skierowane do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. O wynikach prac Zespołu postaram się informować na bieżąco.

Społeczny Opiekun Zabytków
Instruktor Opieki nad Zabytkami PTTK
Jacek TREICHEL

Dodatkowe informacje